گودی کمر یکی از مشکلات شایع ستون فقرات است که باعث ایجاد انحنای غیرطبیعی در ناحیه پایین کمر میشود. این وضعیت میتواند موجب درد، کاهش انعطافپذیری و مشکلات حرکتی شود. درمان گودی کمر اهمیت بالایی دارد زیرا با اصلاح وضعیت بدن، درد کاهش یافته و عملکرد روزانه بهبود مییابد. روشهای مختلفی برای درمان این مشکل وجود دارد که شامل تمرینات اصلاحی، فیزیوتراپی، تغییر سبک زندگی و در موارد شدیدتر، جراحی میشود. انتخاب روش مناسب درمان به شدت و علت گودی کمر بستگی دارد و باید زیر نظر متخصص انجام شود.

گودی کمر چیست؟
گودی کمر به حالتی گفته میشود که انحنای طبیعی ستون فقرات در ناحیه کمر بیش از حد افزایش یافته باشد. به عبارت دیگر، قوس کمر بیش از حد عمیق میشود و باعث میشود که شکم به جلو و باسن به عقب متمایل شوند. این وضعیت باعث فشار زیاد روی مهرهها و عضلات کمر شده و ممکن است به درد و مشکلات حرکتی منجر شود. گودی کمر میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند ضعف بدن یا مشکلات مادرزادی باشد. درمان گودی کمر به موقع این وضعیت اهمیت زیادی دارد تا از پیشرفت مشکلات جلوگیری شود.
بهترین روش خوابیدن برای گودی کمر
بهترین روش خوابیدن برای افراد مبتلا به گودی کمر برای بهبود علائم و درمان گودی کمر، خوابیدن به پهلو یا به پشت با استفاده از بالشهای مناسب است. هنگام خوابیدن به پشت، قرار دادن یک بالش کوچک زیر زانوها به کاهش فشار روی کمر کمک میکند و قوس ستون فقرات را در وضعیت طبیعی نگه میدارد. در حالت خوابیدن به پهلو، بهتر است یک بالش بین زانوها قرار دهید تا لگن و کمر در تراز مناسب قرار گیرند و فشار کمتری به ناحیه کمر وارد شود. خوابیدن روی شکم بهطور کلی برای گودی کمر مناسب نیست، زیرا فشار روی مهرههای کمر افزایش مییابد.
بهترین روش نشستن برای گودی کمر
بهترین روش نشستن برای افراد مبتلا به گودی کمر، حفظ وضعیت صحیح و حمایت از قوس طبیعی کمر است. هنگام نشستن، باید پشت کاملاً صاف و به پشتی صندلی چسبیده باشد. استفاده از یک بالش کوچک یا رول کمر در قسمت پایین کمر به حفظ قوس طبیعی کمک میکند و فشار روی مهرهها را کاهش میدهد. زانوها باید کمی بالاتر یا همسطح با لگن قرار گیرند و پاها بهطور کامل روی زمین باشند. از نشستن طولانیمدت خودداری کنید و هر نیمساعت یکبار بلند شده و کمی حرکت کنید تا عضلات کمر تقویت و خونرسانی بهبود یابد.
در صورت نیاز به مربی برای دریافت برنامه بدنسازی برای گودی کمر روی لینک زیر کلیک کنید:

آیا آمادهاید تا با یک برنامه بدنسازی حرفهای، به اوج آمادگی جسمانی خود برسید؟ برنامه ورزشی آنلاین ما، به صورت کاملاً شخصیسازی شده، طراحی شده تا نیازها و اهداف شما را به بهترین شکل برآورده کند.
با مربیگری استاد ابراهیم عبدی، مدرس رسمی فدراسیون و انجمن کراسفیت ایران
بهترین حرکات اصلاحی برای درمان گودی کمر
گودی کمر زمانی ایجاد میشود که انحنای طبیعی ستون فقرات در ناحیه کمری بیش از حد افزایش پیدا کند. یکی از موثرترین روشهای درمان گودی کمر، انجام حرکات اصلاحی هدفمند است که عضلات اطراف ستون فقرات را تقویت و انعطافپذیری آنها را افزایش میدهد. در ادامه چند حرکت اصلاحی کاربردی همراه با نحوه انجام و فواید هر یک معرفی شده است.
1. پلانک (Plank)
پلانک باعث تقویت عضلات شکم و عضلات مرکزی بدن میشود. این عضلات از ستون فقرات حمایت کرده و فشار روی ناحیه کمر را کاهش میدهند.
- روی شکم دراز بکشید و آرنجها را زیر شانهها قرار دهید.
- با فشار روی آرنجها و پنجههای پا بدن را از زمین بلند کنید به طوری که بدن کاملاً صاف و موازی با زمین باشد.
- این وضعیت را به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید و به مرور زمان زمان را افزایش دهید.
- مراقب باشید که کمر قوس بیش از حد نداشته باشد و بدن در یک خط مستقیم قرار گیرد.
2. پل باسن (Hip Bridge)
این حرکت عضلات گلوتئال (باسن) و همسترینگ (پشت ران) را تقویت میکند و تعادل عضلانی لگن را بهبود میبخشد، که به کاهش و درمان گودی کمر کمک میکند.
- به پشت دراز بکشید و زانوها را خم کنید، پاها را به اندازه عرض لگن روی زمین قرار دهید.
- عضلات شکم را منقبض کنید و باسن را به آرامی از زمین بلند کنید تا بدن از زانو تا شانهها در یک خط مستقیم قرار گیرد.
- چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به آرامی پایین بیایید.
- این حرکت را ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.
3. کشش عضله ایلیوپسواس (Iliopsoas Stretch)
این عضله خمکننده ران است که وقتی سفت شود، باعث افزایش گودی کمر میشود. کشش این عضله انعطافپذیری را بالا برده و فشار روی کمر را کاهش میدهد.
- به حالت لانگز (زانو زدن یک پا جلو و پای دیگر عقب) قرار بگیرید.
- لگن را به سمت جلو فشار دهید تا کشش را در جلوی ران پای عقب احساس کنید.
- این وضعیت را ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید و سپس جای پاها را عوض کنید.
- تمرین را ۲ تا ۳ بار برای هر طرف تکرار کنید.
4. سوپرمن (Superman)
این حرکت عضلات پشت و کمر را تقویت میکند و به حفظ قوس طبیعی ستون فقرات و درمان گودی کمر کمک میکند.
- روی شکم دراز بکشید و دستها را به سمت جلو دراز کنید.
- همزمان دستها و پاها را به آرامی از زمین بلند کنید، به طوری که بدن در حالت کشیده و قوس طبیعی حفظ شود.
- چند ثانیه این حالت را نگه دارید و سپس به آرامی پایین بیایید.
- ۱۰ تا ۱۵ بار این حرکت را تکرار کنید.
5. کشش عضلات همسترینگ (Hamstring Stretch)
کشش عضلات پشت ران به کاهش فشار روی کمر کمک کرده و انعطافپذیری پایین بدن را افزایش میدهد.
- روی زمین یا روی یک صندلی بنشینید.
- یکی از پاها را صاف جلو بیاورید و به آرامی به سمت انگشتان پا خم شوید تا کشش در پشت ران احساس شود.
- ۲۰ تا ۳۰ ثانیه این حالت را حفظ کنید و سپس پای دیگر را انجام دهید.
- این تمرین را ۲ تا ۳ بار برای هر پا تکرار کنید.
این مطلب را نیز بخوانید: بهترین حرکات اصلاحی برای پشت میز نشین ها
علت گودی کمر چیست؟
گودی کمر یا لوردوز کمری زمانی رخ میدهد که انحنای طبیعی ستون فقرات در ناحیه کمری بیش از حد افزایش یابد. برای درمان گودی کمر شناخت علت ایجاد آن اهمیت زیادی دارد. این وضعیت میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میشود:
1. ضعف عضلات شکم و باسن
عضلات مرکزی بدن (شکم، پهلو، و باسن) نقش مهمی در حفظ تعادل ستون فقرات دارند. وقتی این عضلات ضعیف باشند، بدن برای جبران تعادل، قوس کمر را افزایش میدهد.
2. چاقی و اضافه وزن
تجمع چربی در ناحیه شکم باعث میشود لگن به سمت جلو بچرخد و کمر برای حفظ تعادل بیشتر به عقب خم شود، که این حالت گودی کمر را تشدید میکند.
3. بارداری
در دوران بارداری، به دلیل افزایش وزن و جابجایی مرکز ثقل بدن به سمت جلو، ستون فقرات برای حفظ تعادل دچار انحنای بیشتری میشود. این حالت معمولاً موقتی است.
4. ایستادن و نشستن نادرست
عادت به نشستن طولانیمدت با حالت خمیده یا ایستادن با کمر بیش از حد قوسدار باعث تغییرات تدریجی در ساختار ستون فقرات و گودی کمر میشود.
5. استفاده بیشازحد از کفش پاشنهبلند
پوشیدن کفشهای پاشنهبلند بهطور مداوم باعث تغییر در وضعیت لگن و فشار بیشتر به کمر میشود که میتواند منجر به افزایش قوس کمری شود.
6. اختلالات مادرزادی یا اسکلتی
برخی افراد بهصورت مادرزادی با انحنای بیشازحد کمر یا بیماریهایی مانند اسپوندیلولیستزی (سرخوردگی مهرهها) متولد میشوند که باعث گودی کمر میشود.
7. مشکلات عصبی-عضلانی
برخی بیماریهای عصبی مانند دیستروفی عضلانی یا فلج مغزی باعث ضعف یا عدم تعادل در عضلات ستون فقرات میشوند که ممکن است گودی کمر ایجاد کند.
چگونه گودی کمر را تشخیص دهیم؟
تشخیص و درمان گودی کمر بر پایه بررسی دقیق انحنای ستون فقرات در ناحیه کمری انجام میشود. ابتدا پزشک یا فیزیوتراپیست وضعیت بدن و نحوه ایستادن، راه رفتن و حرکات شما را مشاهده میکند تا نشانههای افزایش قوس کمر را شناسایی کند. در معاینه بالینی، معمولاً از شما خواسته میشود صاف بایستید و به پهلو نگاه شود تا عمق گودی کمر بهتر دیده شود.
برای تشخیص دقیقتر، پزشک ممکن است درخواست تصویربرداریهایی مانند رادیوگرافی (عکسبرداری با اشعه ایکس) دهد. این تصاویر به تعیین میزان و شدت انحنا کمک میکنند و امکان بررسی ساختار مهرهها و دیسکهای بین آنها را فراهم میکنند. گاهی اوقات MRI یا سیتیاسکن نیز برای بررسی بافتهای نرم و عصبها مورد استفاده قرار میگیرد.
سخن پایانی
گودی کمر یکی از شایعترین مشکلات اسکلتی عضلانی است که در صورت بیتوجهی میتواند باعث دردهای مزمن، محدودیت حرکتی و اختلال در کیفیت زندگی شود. شناخت دقیق علل این مشکل، انجام حرکات اصلاحی مناسب، اصلاح عادات نشستن و خوابیدن، و در موارد خاص مشاوره با پزشک متخصص، نقش کلیدی در درمان گودی کمر و پیشگیری از آن دارد. اگرچه گودی کمر در بسیاری از افراد قابل اصلاح است، اما موفقیت درمان به استمرار در تمرینها، اصلاح سبک زندگی و مراقبتهای درست بستگی دارد.